Przywództwo w organizacji – skuteczne zarządzanie zespołem

Definicję przywództwa możemy rozpatrywać dwojako. Jako proces i jako właściwość. W przypadku tego pierwszego przywództwo polega na użyciu przymusu, celem kształtowania określonych zachowań, np. w organizacji. Z kolei jako właściwość, przywództwo to zbiór cech, jakie powinien posiadać przywódca, działający bez użycia siły

Przywództwo w organizacji

Przywództwem w organizacji można określić działania wybierane przez jedną osobę lub grupę ludzi, polegające na wywieraniu wpływu, wykonywaniu władzy i dążeniu do realizacji założonych celów. Nie można jednoznacznie sklasyfikować wartości przywództwa ze względu na złożoność tematu.

Przywództwo w organizacji powinno polegać na umiejętnym jej zarządzaniu. Jednym z poglądów na przywództwo w organizacjach jest koncepcja przywództwa służebnego, gdzie przywódca służy tym, którym przewodzi. Kolejną koncepcją jest przywództwo odpowiedzialne. Model ten zakłada, że przywództwo, które można określić mianem odpowiedzialnego, pochodzi od społeczeństwa.

W koncepcji przywództwa charyzmatycznego autorytet przywódcy nie pochodzi z mocy prawa czy pozycji, lecz z zaufania i poparcia jego zwolenników, które wynikają z przekonania o wyjątkowości przywódcy jako człowieka. Przywództwo charyzmatyczne zbliża do koncepcji przywództwa transformacyjnego. A z kolei to, łączy się z pojęciem zmiany. Rozwinięciem koncepcji przywództwa transformacyjnego jest podejście wiarygodnego przywódcy. Punkt wyjścia stanowi założenie, iż przywództwo dotyczy relacji między przywódcami a ich zwolennikami. Pogląd przedsiębiorczy, który jest kolejną koncepcją nawiązującą do idei przywództwa transformacyjnego, wyjaśnia zachowanie przywódców w zmiennym otoczeniu, które wywołuje zwroty w organizacji.

W przedstawionym powyżej podejściu do przywództwa w organizacji wpisuje się zmienne określające zachowanie, sposób działania oraz wyniki osiągane przez przywódców, które dotyczą bezpośrednio ich samych.

Modele przywódcze

Przywódcy to jednostki, które potrafią wpłynąć na organizację w sposób przez nie zamierzony i zaplanowany. Takich ludzi możemy spotkać na najwyższych szczeblach kierowniczych organizacji. Mogą charakteryzować się poszczególnymi modelami przywództwa:

PRZYWÓDZTWO TRANSAKCYJNE

Kładzie nacisk na relacje między przywódcą i jego zwolennikami. Przywództwo transakcyjne odpowiednie do zarządzania tradycyjnymi organizacjami, obecnie jest najczęściej występującym w firmach i przedsiębiorstwach.

PRZYWÓDZTWO WIZJONERSKIE

Ten nurt uważany jest za najbardziej właściwy, gdy są potrzebne duże zmiany w organizacji. Wizja przywódcy motywuje podwładnych do większego wysiłku. Przywództwo to, zwane jest również charyzmatycznym, inspirującym lub transformacyjnym (opisane powyżej).

PRZYWÓDZTWO ORGANICZNE

Ten model zakłada, że pojedynczy przywódca nie jest najważniejszy w organizacji. Przywództwo opiera się na wspólnej kooperacji członków zespołu, na wspólnych wartościach i minimalnej kontroli. Takie przywództwo jest typowe dla nowych, globalnych organizacji, ukierunkowanych na procesy.

Style przywódcze

Przez styl przywództwa kierowania rozumie się formy, metody i techniki oddziaływania na podwładnych, zmierzające do realizacji postawionych przed instytucją zadań.

Styl paternalistyczny

Nazwa tego stylu pochodzi od łac. słowa pater, czyli ojciec. Można go opisywać jako styl o charakterze historycznym, ale długo występującym. Styl ten charakterystyczny jest dla wielu bardzo nowoczesnych przedsiębiorstw japońskich.

Styl autokratyczny

Przywództwo charakteryzuje przywódcę, który zazwyczaj: centralizuje uprawnienia, narzuca metody pracy, jednoosobowo podejmuje decyzje, ogranicza uczestnictwo pracowników, zachowuje dystans w stosunku do podwładnych i skupia się na ścisłej kontroli pracowników.

Styl demokratyczny

Charakteryzuje przywódcę, który przede wszystkim koordynuje pracę zespołu, stara się stworzyć dobre stosunki między pracownikami, dba o właściwą atmosferę pracy i motywację. Przywódca włącza pracowników do podejmowania decyzji i deleguje uprawnienia.

Styl nieingerujący

Charakteryzuje się bierną postawą kierownika. Tego typu przywódca nie jest zdolny do sprawowania władzy oraz kontrolowania zadań podwładnych. Pozostawia swoim pracownikom pełną swobodę w podejmowaniu decyzji i wykonywaniu pracy. Styl taki nie może funkcjonować przez dłuższy czas.

Reasumując, realizując ideę przywództwa, kierownik posiada narzędzia do podejmowania decyzji i osiągania zamierzonych celów.